Mu kiganiro Minisiteri y’Ubuzima, Dr Diane Gashumba yagiranye n’abanyamakuru kuri uyu wa gatatu, taliki ya 16/11/2016, yatangaje ko abashyizwe mu cyiciro cya mbere n’icya kabiri cy’ubudehe, Leta izajya ibavuza indwara ya Malariya ku buntu, kikaba ari icyemezo cy’inama y’Abaminisitiri, Minisante ifite ubuvuzi mu nshingano zayo ariyo igomba kubishyira mu bikorwa. Muri iki gihe bikaba bigaragara ko malariya ari icyorezo Abanyarwanda barenga miliyoni eshatu bayirwaye, ndetse ikaba hari abo kwambura ubuzima.
Dr Gashumba Minisitiri w’Ubuzima abonana n’abanyamakuru ku cyicaro cya Ministeri y’Ubuzima ku Kicukiro, yatangaje ko kwiyongera kwa Malariya mu gihugu ariko kwatumye Leta ifata ingamba zikomeye zo kuyihashya, yiyemeza kuvura ku buntu abafite amikoro aciriritse, aribo ababarizwa mu cyiciro cya mbere n’icya kabiri cy’ubudehe.
Dr Gashumba yabivuze muri aya magambo : “Leta yafashe ingamba zo korohereza abarwaye malariya ariko babarizwa mu cyiciro cya mbere n’icya kabiri cy’ubudehe kuyivuza mu rwego rwo kugabanya ubwandu bwa malariya bukomeje kwiyongera, nabo ikomeje gutwara ubuzima.”
Naho mu rwego rwo kwirinda Malariya biruta kuyivuza, Dr Diane yatangaje ko hatumijwe inzitiramibu zirenga miliyoni esheshatu, muri zo miliyoni imwe n’igice zimaze gutangwa mu baturage cyane cyane bahereye ahibasirwa na malariya kurusha ahandi ; Dr Diane yakomeje ashimangira ko bitarenze ukuboza 2016, inzitiramibu zose zizaba zagejejwe ku baturage basigaye.
Mu kunganira Minisitiri w’Ubuzima, Dr Aimable Mbituyumuremyi yatangaje ko, inzitiramibu imwe igurwa amadolari ari hejuru y’atatu, hakaba hakenewe inzitiramibu zirenga miliyoni esheshatu kugirango haboneke umubare uhagije Abanyarwanda, Leta izatangaho Miliyoni 24 z’amadolari.
Dr Gashumba yatangaje ko mu myaka yashije hashishikarijwe kuvura abagore batwite, kuko iyo igeze ku mugore utwite igira ubukana, Minisiteri y’Ubuzima itangaza ko igiye gukoresha uburyo bukomatanyije muri gahunda yo kuvura Abanyarwanda, burimo gutanga inzitiramibu, gutera imiti mu ngo, gupima no kuvura Malaria ku buntu mu mavuriro no ku bigo nderabuzima ndetse no ku midugudu aho bizakorwa by’umwihariko n’abajyanama b’ubuzima.
Dr Gashumba yashimangiye ko “Kwirinda kuruta kwivuza”, Minisiteri ikaba ikora ubukangurambaga kugirango abantu birinde kuruta kuza kuyivuza bayirwaye. Dr Gashumba kandi yasabye ko urwaye malariya agomba kwihutira kuyivuza, kugirango atanduza abandi aribyo bibyara malariya y’igikatu.
Umwezi.net
U. Alphonse